Voor vrijwel alle arbeidsrechtelijke zaken geldt dat de kantonrechter bevoegd is om in de zaak de oordelen. Hoger beroep vindt plaats bij de rechtbank. In de hoogste instantie oordeelt de Hoge Raad.

Bij ontbinding door de kantonrechter of een kennelijk onredelijke ontslag procedure wordt een vergoeding naar billijkheid toegekend. Bij het vaststellen van deze vergoeding wordt gekeken naar de duur van het dienstverband, leeftijd, salaris en de zogenaamde ‘verwijtbaarheid’ van het ontslag. De rechter hanteert meestal de navolgende formule :
A (aantal gewogen dienstjaren)    X     B (salaris)    X     C (correctiefactor).

Gewogen dienstjaren
Sinds 1 januari 2009 wordt voor de dienstjaren voor het bereiken van het 35^e levensjaar een vergoeding van ½ maand salaris (inclusief de overige inkomensbestanddelen) toegekend; voor de dienstjaren tussen het 35^e en 45^e levensjaar is dit 1 maand salaris; voor de dienstjaren tussen het 45^e en 55^e levensjaar is dit 1½ maand salaris en voor de jaren boven het 55^e levensjaar is dit 2 maanden salaris. De dienstjaren dienen exact te worden berekend per leeftijdsblok. Een periode van 6 maanden of meer mag naar boven worden afgerond en telt dus als 1 jaar mee. Er mag echter slechts een maal worden afgerond. Indien er meerdere periodes van 6 maanden of meer per leeftijdsblok zijn, mag in het hoogste leeftijdsblok worden afgerond.

Salaris
Voor wat betreft salaris wordt gekeken naar het vaste overeengekomen basis salaris en andere financiële compensatie elementen die structureel worden uitbetaald zoals een 13^e maand, vakantiegeld, eventueel structureel overwerk en vaak ook winstdeling.Al deze componenten worden bij elkaar opgeteld op jaarbasis en vervolgens door 1/12 gedeeld. Andere elementen zoals bijdragen van de werkgever aan pensioenverzekering en zorgverzekering, een onkostenvergoeding of bijvoorbeeld een auto van de zaak tellen bij deze berekening niet mee.

Correctiefactor
Met de correctiefactor wordt tot uitdrukking gebracht of hetzij de werkgever, hetzij de werknemer een verwijt treft van het ontslag. Bovendien weegt de kantonrechter tegenwoordig  in deze correctiefactor vaak de kansen op de arbeidsmarkt voor de werknemer mee.

Bij een zogenaamd neutrale ontbinding van de arbeidsovereenkomst door de kantonrechter, d.w.z. een ontbinding van de arbeidsovereenkomst waarvan de oorzaken voornamelijk behoren tot de risicosfeer van de werkgever, maar waarbij de werkgever niet verwijtbaar tegenover de werknemer heeft gehandeld, geldt een vergoeding van A x B x C = 1.

De kantonrechtersformule is echter geen wettelijke regeling is waar de werknemer rechten aan kan ontlenen, maar slechts een richtlijn, die door de kantonrechters in Nederland is opgesteld als kader voor de bepaling van de hoogte van ontslagvergoedingen in die gevallen, die aan de kantonrechter worden voorgelegd.

Kennelijk onredelijke opzegging – kennelijk onredelijk ontslag

Een opzegging kan, ook als er een ontslagvergunning van UWV is en de opzegtermijnen in acht zijn genomen, toch kennelijk onredelijk zijn. Daarvan is bijvoorbeeld sprake als er geen juiste reden is gegeven voor de opzegging (er is misleid) of als de gevolgen van het ontslag te zwaar voor risico van de werknemer komen. In dat geval kan een passende schadevergoeding toegekend worden.

Het meest voorkomende geval is de situatie, waarbij voor de werknemer geen enkele financiële compensatie (ontslagvergoeding) is aangeboden. Zo’n ontslag kan kennelijk onredelijk zijn, indien de gevolgen van het ontslag voor de werknemer te ernstig zijn in verhouding tot het belang van het ontslag voor de werkgever.
In het algemeen is deze procedure alleen zinvol als er sprake is geweest van een lang dienstverband en/of bijzondere omstandigheden op grond waarvan het ontslag bijzonder negatieve gevolgen heeft voor de werknemer. Bijvoorbeeld een oudere werknemer met moeilijke kansen op de arbeidsmarkt die geen of slechts een zeer beperkte ontslagvergoeding ontvangen heeft.

Een kennelijk onredelijk ontslagprocedure duurt vrij lang (6 tot 9 maanden) en verloopt (voor een deel) schriftelijk. De kantonrechter kan een mondelinge behandeling ter terechtzitting wenselijk achten. Getuigen kunnen worden gehoord. De uitspraak legt de kantonrechter vast in een vonnis. Van dit vonnis is hoger beroep mogelijk. Indien de rechter tot de conclusie komt dat het ontslag kennelijk onredelijk is, dan kan hij een schadevergoeding vaststellen.